ผลสำรวจพบคนสูงวัยถูกหลอกบนโลกออนไลน์พุ่ง

• Tweet
• 

สูงวัยไทย ถูกมิจฉาชีพหลอกลวงฉ่ำ ! ผลสำรวจพบคนสูงวัยถูกหลอกบนโลกออนไลน์พุ่งจาก 16% เป็น 23.12% ช้ำหนักถูกหลอกให้ซื้อสินค้าไม่มีคุณภาพ-หลอกให้ทำบุญ-เผยข้อมูลส่วนตัว ส่งผลกระทบทั้งสุขภาพกาย-ใจ สสส.-พม.-ม.มหิดล-กลุ่มคนตัว D สานพลัง เปิดเวทีถอดบทเรียนหลักสูตร “สูงวัยรู้ทันสื่อ” พร้อมเตรียมขยายผลหลักสูตรใช้ทั่วประเทศ

เมื่อเวลา 09.00 น. วันที่ 20 ส.ค. 2568 ที่อาคารชาเลนเจอร์ อิมแพ็ค เมืองทองธานี จ.นนทบุรี สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับกรมกิจการผู้สูงอายุ (ผส.) กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย มหาวิทยาลัยมหิดล และกลุ่มคนตัว D บริษัท ทำมาปัน จำกัด จัดงานเวทีสานพลังเครือข่าย “สูงวัยรู้ทันสื่อ” ร่วมสร้างสังคมสุขภาวะ มุ่งถอดบทเรียนการขับเคลื่อนงานสร้างการเรียนรู้หลักสูตร “สูงวัยรู้ทันสื่อ” ประกาศพร้อมเดินหน้าขยายผลหลักสูตรฯ สู่โรงเรียนผู้สูงอายุทั่วประเทศ

นายธนสุนทร สว่างสาลี อธิบดีกรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กล่าวว่า ผส. ให้ความสำคัญกับการส่งเสริมให้ผู้สูงอายุใช้สื่อได้อย่างปลอดภัย มีแนวทางการทำงาน 4 ด้าน คือ 1.ส่งเสริมการรู้เท่าทันสื่อและทักษะดิจิทัล ผ่านหลักสูตรพัฒนาทักษะการใช้สื่อออนไลน์อย่างปลอดภัย และรณรงค์ให้ผู้สูงอายุ “ตรวจสอบก่อนเชื่อ แบ่งปันอย่างมีสติ” 2.เฝ้าระวังและคุ้มครองสิทธิผู้สูงอายุ มีสายด่วน พม. โทร 1300 เพื่อรับเรื่องร้องเรียนหากถูกหลอกลวงทางสื่อ 3.สร้างเครือข่ายอาสาสมัครและชุมชนรู้เท่าทันสื่อ ผ่านการทำงานร่วมกับ สสส. และภาคีเครือข่าย ในการสนับสนุน “นักกระบวนกรหลักสูตรสูงวัยรู้ทันสื่อ” ให้เป็นแกนนำเผยแพร่ความรู้ด้านการใช้สื่อปลอดภัยให้กับกลุ่มผู้สูงอายุ พร้อมร่วมมือกับชุมชน ท้องถิ่น เครือข่ายการทำงานด้านผู้สูงอายุ ศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ (ศพอส.) โรงเรียนผู้สูงอายุ และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในการเผยแพร่หลักสูตรฯ 4.บูรณาการนโยบายและมาตรการร่วมกับภาคส่วนต่างๆ เพื่อป้องกันการโฆษณาและการผลิตสื่อที่ไม่เหมาะสมกับผู้สูงอายุ

นพ.พงศ์เทพ วงศ์วัชรไพบูลย์ ผู้จัดการกองทุน สสส. กล่าวว่า ไทยก้าวเข้าสู่สังคมสูงวัยอย่างสมบูรณ์ โดยประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไป มีสัดส่วนมากถึง 20% ของจำนวนประชากรทั้งประเทศ จากการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างกลุ่มผู้สูงอายุตกเป็นเป้าหมายสำคัญของอาชญากรรมออนไลน์ สอดคล้องกับผลสำรวจสถานการณ์และพฤติกรรมการใช้สื่อของผู้สูงอายุไทย ปี 2567 โดยสถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยมหิดล พบผู้สูงอายุถูกหลอกบนโลกออนไลน์เพิ่มขึ้นจาก 16% ในปี 2564 เป็น 23.12%  ในปี 2567 ในจำนวนนี้ถูกหลอกให้ซื้อสินค้าคุณภาพไม่สมราคา 73% หลอกให้ทำบุญ 39% หลอกลวงให้เปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคล 18% สาเหตุเกิดจากการขาดทักษะตรวจสอบข้อมูลก่อนตัดสินใจ และขาดการไตร่ตรองก่อนเชื่อหรือแชร์ ส่งผลให้ต้องสูญเสียทรัพย์สิน กระทบต่อสุขภาพกาย สุขภาพจิต และความมั่นคงในการใช้ชีวิต

“สสส. ร่วมกับภาคีเครือข่าย พัฒนา ‘หลักสูตรสูงวัยรู้ทันสื่อ’ เพื่อให้ผู้สูงอายุมีความรู้และทักษะด้านการใช้สื่ออย่างรู้เท่าทัน ภายใต้แนวคิด ‘หยุด คิด ถาม ทำ’ ที่สำคัญ ยังได้จัดอบรมพัฒนาศักยภาพนักกระบวนกรหลักสูตรสูงวัยรู้ทันสื่อใน 25 จังหวัดนำร่อง และกรุงเทพมหานคร เกิดนักกระบวนกรต้นแบบ 228 คน ทั้งนี้ การจัดงานเวทีสานพลังเครือข่าย ‘สูงวัยรู้ทันสื่อ’ ครั้งนี้ สสส. เปิดพื้นที่ให้นักกระบวนกรได้มาร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ถอดบทเรียน และเสริมพลังการทำงาน พร้อมเตรียมขยายกระบวนกรหลักสูตรฯ ให้ครอบคลุมทั่วประเทศภายในปี 2570 เพื่อสร้างเครือข่ายอาสาสูงวัยรู้ทันสื่อที่เข้มแข็ง ทำหน้าที่เฝ้าระวังและตรวจสอบสื่อในพื้นที่ต่อไป” ผู้จัดการกองทุน สสส. กล่าว

นายวันชัย บุญประชา ที่ปรึกษากลุ่มคนตัว D บริษัท ทำมาปัน จำกัด กล่าวว่า บริษัทฯ ร่วมกับ สสส.  และภาคีเครือข่าย สร้างนิเวศสื่อที่เหมาะสมและปลอดภัยให้กับผู้สูงอายุอย่างต่อเนื่อง ที่ผ่านมาได้พัฒนาศักยภาพทักษะเท่าทันสื่อให้ผู้สูงอายุสามารถวิเคราะห์สื่อ รับสื่อ และใช้สื่ออย่างปลอดภัยและที่สำคัญ คือกาสร้างวิทยากรกระบวนการในพื้นที่ 6 จังหวัดนำร่อง และในปี 2568 ขยายผลสู่พื้นที่ 25 จังหวัดนำร่อง โดยนักกระบวนกรมีบทบาทในการร่วมนำกระบวนการเรียนรู้ส่งต่อให้กับผู้สูงอายุในโรงเรียนผู้สูงอายุในชุมชนต่างๆ ซึ่งผู้สูงอายุที่ได้เรียนรู้หลักสูตร “สูงวัยรู้ทันสื่อ” ส่วนหนึ่งจะกลายมาเป็นอาสาสูงวัยรู้ทันสื่อคอยเฝ้าระวังภัยต่างๆ ร่วมกันในพื้นที่ของตนเอง

รศ.ดร.นันทิยา ดวงภุมเมศ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า ผู้สูงอายุยังคงต้องการการเสริมทักษะการรู้เท่าทันสื่ออย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะทักษะการรู้เท่าทันสื่อในยุคที่ปัญญาประดิษฐ์ หรือ AI ถูกนำเข้ามาใช้สร้างสื่อและข้อมูลที่แยบยล จนแยกไม่ออกว่าเนื้อหา หรือข่าวสารใดจริงหรือถูกสร้างเพื่อหวังผลประโยชน์จากผู้รับสาร จากสถานการณ์ดังกล่าว มหาวิทยาลัยมหิดล จึงร่วมกับ สสส. ส่งเสริมการบริหารจัดการความรู้ให้สังคมไทยมีข้อมูลสำคัญในการขับเคลื่อนงานสูงวัยเท่าทันสื่อผ่านการสำรวจวิจัย พัฒนางานวิชาการและพัฒนาหลักสูตรการเรียนรู้ เช่น  “หลักสูตรสูงวัยรู้ทันสื่อ” ที่ส่งเสริมการนำไปใช้อบรมผู้สูงอายุในโรงเรียนรู้ผู้สูงอายุทั่วประเทศ ผู้ที่สนใจหลักสูตรสามารถดาวน์โหลดได้ที่ https://www.iceml.org/Doc/Curriculum-2024-Media-Literacy.pdf

You must be logged in to post a comment Login