วันจันทร์ที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2567

พหุชุมชนในคาบสมุทรอาหรับก่อนอิสลาม

On August 18, 2023

คอลัมน์ : สันติธรรม

ผู้เขียน : บรรจง บินกาซัน

(โลกวันนี้รายวัน ประจำวันที่  18 ส.ค. 66 )

ก๊ะอฺบ๊ะฮฺในเมืองมักก๊ะฮฺเป็นสถานที่แห่งแรกที่พระเจ้าบัญชาให้อับราฮัมสร้างขึ้นเพื่อเป็นสถานที่สำหรับสักการะพระเจ้าองค์เดียว  หลังจากนั้นอีกสี่สิบปี อับราฮัมได้สร้างมัสยิดแห่งที่สองขึ้นเพื่อสักการะพระเจ้าที่เมืองเยรูซาเล็ม เมืองหลวงของแผ่นดินกันอานหรือปาเลสไตน์

เมื่อกาลเวลาผ่านไป  มัสยิดแห่งที่สองได้ทรุดโทรมลง  กษัตริย์โซโลมอนจึงได้สร้างสถานที่เคารพสักการะพระเจ้าขึ้นมาใหม่ตรงบริเวณที่ปัจจุบันเป็นมัสยิดอัลอักซอ

เยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงทางจิตวิญญาณของลูกหลานอับราฮัมที่ศรัทธาในพระเจ้าองค์เดียวเรื่อยมาเป็นเวลานับหลายพันปีจนกระทั่งถึงสมัยของเยซัสไครสต์

ก่อนหน้าเยซัสไครสต์ถือกำเนิด  อาณาจักรไบแซนตินและอาณาจักรเปอร์เซียเป็นสองมหาอาณาจักรที่แย่งชิงความเป็นใหญ่ในแผ่นดินที่ชาวอาหรับเรียกว่า “อัชชาม” ซึ่งประกอบด้วยซีเรีย  จอร์แดน  ปาเลสไตน์และเลบานอนปัจจุบัน

ผู้คนในอาณาจักรไบแซนตินเดิมทีนับถือเทพเจ้ามากมาย ส่วนผู้คนในอาณาจักรเปอร์เซียเป็นผู้บูชาไฟ  หลังสมัยเยซัสไครสต์  สานุศิษย์ของท่านพยายามที่จะเผยแผ่หลักศรัทธาในพระเจ้าองค์เดียวในหมู่ชาวไบแซนติน  แต่ต้องประสบการต่อต้านอย่างหนักจนใน ค.ศ.70 จักรพรรดิโรมันได้ส่งกองทหารมาปราบชาวยิวและทำลายวิหารของโซโลมอนในเมืองเยรูซาเล็ม นับแต่นั้นมา  ชาวยิวได้หนีกระจัดกระจายกันไปอาศัยในดินแดนต่างๆ  ในจำนวนนี้มีชาวยิวสามเผ่าที่อพยพมาอาศัยอยู่ในชานเมืองยัษริบ(หรือมะดีนะฮฺ)ก่อนหน้าสมัยของนบีมุฮัมมัด

อย่างไรก็ตาม  สานุศิษย์ของเยซัสไครสต์ที่มีความศรัทธามั่นคงยังไม่ละความพยายามในการเผยแผ่หลักความเชื่อในพระเจ้าองค์เดียว  แต่เพื่อให้ชาวไบแซนตินลดการนับถือเทพเจ้าน้อยที่สุด  จึงมีการสร้างความเชื่อใน “ตรีเอกานุภาพ” ขึ้นมาและความเชื่อนี้ได้กลายเป็นความเชื่อหลักเมื่อจักรพรรดิไบแซนตินประกาศให้ศาสนาคริสต์เป็นศาสนาของอาณาจักรในราว ค.ศ.380

นั่นหมายความว่าหลักความเชื่อในพระเจ้าองค์เดียวที่เยซัสไครสต์มายืนยันได้ถูกบิดเบือนไปจากความเชื่อดั้งเดิมของอับราฮัม   หลังจากนั้น  ศาสนาคริสต์เวอร์ชั่นโรมันแคธอลิกได้แผ่เข้าไปถึงอาณาจักรอักซุม(เอธิโอเปียและเอริเธรีย)ในอาฟริกาภายใต้การอุปถัมภ์ของจักรพรรดิไบแซนติน

ไม่เพียงในอาฟริกาเท่านั้น  ศาสนาคริสต์ยังได้แพร่เข้าไปในแคว้นนัจญ์รอนทางตอนใต้ของคาบสมุทรอาหรับด้วย  ขณะเดียวกัน  อาณาจักรเปอร์เซียก็แผ่ขยายอิทธิพลความเชื่อของตนเข้ามาในทางตะวันออกและทางตอนใต้ของคาบสมุทรอาหรับด้วย

นั่นหมายความว่าก่อนนบีมุฮัมมัดถือกำเนิดในเมืองมักก๊ะฮฺ  แผ่นดินอาหรับเป็นแผ่นดินพหุวัฒนธรรมมาก่อน  แต่ชาวอาหรับส่วนใหญ่กราบไหว้บูชารูปเคารพมากมาย  มีชุมชนชาวยิวในเมืองยัษริบที่เป็นอริกับชาวอาหรับที่นับถือศาสนาคริสต์ในเรื่องความเชื่อ เนื่องจากชาวยิวไม่ยอมรับเยซัสไครสต์และชาวคริสเตียนเชื่อว่าชาวยิวเป็นผู้อยู่เบื้องหลังการกำจัดเยซัสไครสต์

อย่างไรก็ตาม  ทั้งชาวยิวและชาวคริสเตียนต่างได้รับข้อมูลจากคัมภีร์ของตนว่าหลังสมัยของเยซัสไครสต์จะมี “ผู้ช่วยให้รอด” คนหนึ่งเกิดขึ้น  ทั้งชาวยิวและชาวอาหรับคริสเตียนจึงต่างทุ่มเททรัพยากรอย่างเต็มที่ในการเปลี่ยนชาวอาหรับที่กราบไหว้รูปปั้นให้หันมารับความเชื่อของพวกตน  แต่ได้รับผลสำเร็จน้อยมากเพื่อเทียบกับความพยายามและทรัพยากรที่ทุ่มเทไปเป็นเวลานับร้อยปี


You must be logged in to post a comment Login