กระดูกสันหลังคดแก้ได้

• Tweet
• 

คอลัมน์ : พบหมอศิริราช

ผู้เขียน : ภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิคส์และกายภาพบำบัด

(โลกวันนี้วันสุข ประจำวันที่  1-8 พฤศจิกายน 2562)

หลายคนสอบถามมาว่าลูกหลานแบกกระเป๋าที่มีน้ำหนักมากๆไปโรงเรียน จะทำให้เป็นโรคกระดูกสันหลังคดหรือไม่ มาหาคำตอบกัน

โรคกระดูกสันหลังคด หมายถึง กระดูกสันหลังมีการผิดรูป เนื่องจากมีการคดออกไปข้างซ้ายหรือข้างขวา สาเหตุที่ทำให้เกิดกระดูกสันหลังคดมีหลายประการ เช่น การสร้างและการเจริญเติบโตที่ผิดปกติของกระดูกสันหลังตั้งแต่กำเนิด กล้ามเนื้อหรือระบบประสาทผิดปกติ โรคท้าวแสนปม เป็นต้น แต่ที่พบบ่อยที่สุดประมาณร้อยละ 80 ของผู้ป่วยกระดูกสันหลังคดทุกชนิดคือ กระดูกสันหลังคดชนิดที่ไม่พบสาเหตุ ซึ่งมักพบในช่วงอายุระหว่าง 10-15 ปี

อาการของผู้ป่วยคือ มีแนวกระดูกสันหลังไม่ตรง ระดับหัวไหล่ 2 ข้างไม่เท่ากัน ระดับเอวไม่เท่ากัน ด้านหลังนูนทำให้คิดว่าหลังโก่ง ผู้ป่วยหรือผู้ปกครองจึงมักมาพบแพทย์ด้วยความกังวลเกี่ยวกับรูปร่าง มีส่วนน้อยเท่านั้นที่อาจมีอาการปวดหลัง

นอกจากการตรวจดูลักษณะที่ผิดรูปแล้ว แพทย์จะตรวจการทำงานของระบบประสาท และส่งตรวจทางรังสีเพื่อการวินิจฉัยและประเมินระดับความรุนแรงของกระดูกสันหลังคด รวมทั้งพิจารณาวิธีการรักษาที่เหมาะสม ซึ่งแบ่งได้เป็น 3 แนวทางคือ การสังเกตอาการ การใส่เสื้อเกราะ และการผ่าตัด

การสังเกตอาการ ในกรณีที่กระดูกสันหลังมีความคดน้อยกว่า 20-30 องศา แพทย์จะนัดตรวจติดตามอาการอย่างใกล้ชิดทุก 4-6 เดือน หากมีความคดมากกว่า 30 องศา ควรใส่เฝือกหรือเสื้อเกราะเพื่อดัดกระดูกสันหลัง และควบคุมไม่ให้กระดูกสันหลังคดมากขึ้น โดยใส่ประมาณ 23 ชั่วโมงต่อวัน ยกเว้นเวลาอาบน้ำหรือเล่นกีฬา

การใส่เสื้อเกราะ จะต้องใส่จนกว่าผู้ป่วยหยุดการเจริญเติบโต และค่อยๆลดจำนวนชั่วโมงที่ใส่ลง จนแน่ใจว่า กระดูกสันหลังไม่คดมากขึ้นจึงหยุดใส่

ส่วนการรักษาด้วยการผ่าตัด ควรทำในกรณีที่ผู้ป่วยมีกระดูกสันหลังคดมากกว่า 45 องศา และยังไม่หยุดการเจริญเติบโต หรือมีความคดมากกว่า 50-55 องศา ในผู้ป่วยที่หยุดการเจริญเติบโตแล้ว โดยการใช้โลหะดามกระดูกสันหลังในการจัดแนวกระดูกสันหลังให้ตรงขึ้น และเชื่อมข้อกระดูกสันหลังให้ติดแข็ง

ภายหลังการผ่าตัดควรงดกิจกรรมที่มีการเคลื่อนไหวของกระดูกสันหลังมาก เช่น การก้มตัว การบิดตัว นานประมาณ 3-6 เดือน แล้วจึงเริ่มออกกำลังกายที่ไม่เสี่ยงต่อการบาดเจ็บ เช่น เดิน ว่ายน้ำ วิ่งเหยาะ ปั่นจักรยานอยู่กับที่ เป็นต้น

โดยสรุป กระดูกสันหลังคดที่พบบ่อยในช่วงวัยรุ่น ส่วนมากเป็นชนิดที่ไม่ทราบสาเหตุ (adolescent idiopathic scoliosis) กล่าวคือ ยังศึกษาค้นคว้าไม่พบว่ากระดูกสันหลังคดเพราะสาเหตุใด อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยเด็กที่มีกระดูกสันหลังคดหรือสงสัยว่าจะมีกระดูกสันหลังคดควรพบแพทย์เพื่อการตรวจวินิจฉัย และหากตรวจยืนยันแล้วว่ามีกระดูกสันหลังคดควรรับการรักษาและติดตามอย่างสม่ำเสมอ เนื่องจากกระดูกสันหลังอาจคดมากขึ้น

You must be logged in to post a comment Login