วันจันทร์ที่ 10 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2568

มองต่างมุม‘เสกสรรค์’? / โดย สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ

On July 3, 2017

คอลัมน์ : ถนนประชาธิปไตย
ผู้เขียน : สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ

เมื่อวันที่ 19 มิถุนายน เสกสรรค์ ประเสริฐกุล อดีตผู้นำนักศึกษา กล่าวปาฐกถาเรื่อง “การเมืองไทยกับสังคม 4.0” ในงานเสวนาศูนย์วิจัย ดิเรก ชัยนาม คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มีประเด็นที่น่าสนใจที่ขอแลกเปลี่ยนหลายเรื่อง โดยเสกสรรค์นิยาม “นักการเมือง” ว่าไม่ได้หมายถึงนักการเมืองที่แสวงหาอำนาจผ่านการเลือกตั้งเท่านั้น แต่หมายถึงพวกที่เข้าสู่การเมืองโดยผ่านการแต่งตั้งด้วย

ดังนั้น การสร้างมายาคติว่านักการเมืองหมายถึงผู้ที่มาจากการเลือกตั้งที่เล่นการเมืองเท่านั้น ส่วนฝ่ายอื่นไม่เล่นการเมืองถือเป็นคนดี คนชั่วมีแต่ผู้ที่มาจากการเลือกตั้ง จึงเป็นความเข้าใจที่ผิด ปัญหาคือ หลังรัฐประหาร พ.ศ. 2557 มีคนเชื่อว่าตัวเองกำลังทำความดี เอาคนไม่ดีลงจากอำนาจ จากนั้นก็เขียนกติกาขึ้นมาใหม่เป็นรัฐธรรมนูญฉบับ 2560 ว่าเป็น “ฉบับต้านโกง” เพื่อไม่ให้คนไม่ดีกลับมามีอำนาจ หรือถูกคนดีควบคุมอย่างเข้มข้น การชูธงนี้สะท้อนว่าใครขัดแย้งกับใคร และเพราะอะไร

เสกสรรค์สรุปว่า วิกฤตการเมืองที่เกิดขึ้นช่วง พ.ศ. 2556-2557 มิได้เป็นเพียงความขัดแย้งระหว่างมวลชนที่ใส่สีเสื้อต่างกัน แต่ยังกินลึกถึงความขัดแย้งระหว่างชนชั้นนำเก่าภาครัฐกับชนชั้นนำใหม่ที่โตมาจากภาคเอกชนและขึ้นสู่อำนาจผ่านการเลือกตั้ง โดยฝ่ายแรกคุมกลไกรัฐราชการ ฝ่ายหลังมีมวลชนเรือนล้านสนับสนุน สะท้อนความไม่ลงตัวในโครงสร้างอำนาจในสังคมไทยซึ่งนำไปสู่การแย่งยึดพื้นที่ของกันและกัน ความขัดแย้งที่ลงลึกแก้ไขไม่ได้ง่ายๆด้วยวิธีจับมือปรองดองของบรรดาแกนนำสีเสื้อ ขณะที่ตัวละครเอกถูกจัดไว้นอกสมการ

เสกสรรค์เสนอว่า หลังรัฐประหาร 2557 แทนที่ คสช. จะแก้ไขความขัดแย้งระหว่างมวลชนที่สีเสื้อต่างกัน กลับดำเนินนโยบายหลายเรื่องด้วยการปฏิรูปการเมืองและวางยุทธศาสตร์ทางเศรษฐกิจ การร่างรัฐธรรมนูญก็ตั้งใจให้มีการสืบทอดอำนาจผ่านสมาชิกวุฒิสภาจากการแต่งตั้ง 250 คน เปลี่ยนระบบการเลือกตั้งเป็นแบบจัดสัดส่วนผสม ทำให้ความสำคัญของพรรคใหญ่ลดลงอย่างมีนัย ซึ่งจะทำให้เสียงข้างมากพรรคเดียวเป็นไปได้ยาก รัฐบาลจะเป็นรัฐบาลผสมที่ไม่มีเสถียรภาพ และเปิดทางให้เสนอชื่อนายกรัฐมนตรีคนนอก ทำให้เสียงของประชาชนลดความสำคัญลง

นอกจากนี้หากดูบทบัญญัติขั้นตอนการปฏิรูปประเทศกับการจัดทำยุทธศาสตร์ชาติ รัฐบาลจากการเลือกตั้งแทบกำหนดนโยบายเพิ่มไม่ได้เลย และอาจกลายเป็นผู้สืบทอดนโยบาย คสช. เสียเอง รัฐธรรมนูญก็แก้ไขได้ยากจนแทบเป็นไปไม่ได้ เหมือนผู้ร่างประสงค์จะตรึงโครงสร้างนี้ให้นานแสนนาน เมื่อรวมช่วงรัฐบาลทหารปกครอง การกุมอำนาจของชนชั้นนำภาครัฐจึงต่อเนื่องไม่ต่ำกว่า 9-10 ปี

เสกสรรค์เสนอว่า การยึดอำนาจของชนชั้นนำภาครัฐครั้งนี้มีมวลชนสนับสนุนไม่น้อย เป็นยุทธการโจมตีรัฐบาลจากการเลือกตั้งและล้มประชาธิปไตยในคราเดียวกัน แม้ทหารและการร่างรัฐธรรมนูญยืนยันว่าต้องการสร้างประชาธิปไตยที่ดีกว่า แต่ถ้าติดตามข่าวสารในสื่อหลักและโซเชียลมีเดียจะพบว่าปัจจุบันมีคนที่สนับสนุนระบอบเผด็จการอย่างเปิดเผยมากขึ้น ซึ่งคำตอบอยู่ที่นโยบาย 2 ประการคือ 1.การพัฒนาเศรษฐกิจเพื่อยกระดับประเทศไทยสู่ประเทศรายได้สูงหรือนโยบายไทยแลนด์ 4.0 และ 2.นโยบายขับเคลื่อนจุดหมายทางเศรษฐกิจด้วยกลไกประชารัฐ ซึ่งเป็น “มาสเตอร์แพลน” ในการช่วงชิงมวลชนและการสร้างความชอบธรรมใหม่ของชนชั้นนำภาครัฐที่แยบยลมาก

เสกสรรค์ชี้ในตอนท้ายว่า การเมืองในยุคไทยแลนด์ 4.0 มีแนวโน้มได้ทั้ง 2 ทางคือ ทางแรก นักการเมืองเล่นบทหางเครื่อง คอยผัดหน้าทาแป้งกับชนชั้นนำภาครัฐที่กุมอำนาจต่อในฐานะรัฐบาลประชาธิปไตย กลายเป็นการเมืองระบอบเกี๊ยะเซียะหรือเกี๊ยะเซียะธิปไตย ทางที่สอง พรรคการเมืองส่วนใหญ่อาจผนึกกำลังกันทำหน้าที่ฝ่ายค้านที่สร้างสรรค์ โดยเสนอแนะ โต้แย้งเชิงนโยบายที่แตกต่าง ถ้าเกิดขึ้นจริงจะเป็นปรากฏการณ์ที่เร้าใจยิ่ง และเป็นส่วนสำคัญในการพัฒนาการเมืองในประเทศไทย

ที่เสกสรรค์วิเคราะห์เช่นนี้ ผู้เขียนเห็นว่าค่อนข้างถูก แต่ต้องพิจารณาด้วยว่ารัฐบาลทหารนั้นไม่ได้เป็นกลาง นโยบายที่ใช้ “ปฏิรูปก่อนเลือกตั้ง” เสนอโดยฝ่าย กปปส. นอกจากนี้ยังใช้นโยบายปราบปรามแบบสองมาตรฐานคือ เล่นงานฝ่ายคนเสื้อแดงมาตลอดด้วยข้อหาสารพัด ขณะที่ยกเว้นการดำเนินคดีฝ่ายคนเสื้อเหลือง เป็นการสร้างความไม่ชอบธรรมอย่างยิ่งในทรรศนะของฝ่ายคนเสื้อแดง อุดมการณ์แห่งรัฐปัจจุบันก็คือแนวคิดอนุรักษ์นิยมย้อนหลังกลับไปสู่วันคืนที่ชนชั้นนำในระบบราชการอยู่ในอำนาจ ฝ่าย คสช. ปฏิเสธแม้กระทั่งอุดมการณ์เสรีนิยมที่เป็นแนวคิดทุนนิยมทั่วโลก

แม้กระนั้นเหตุการณ์ก็ไม่ได้เป็นไปตามที่ คสช. คิด เพราะตั้งแต่วันแรกที่ยึดอำนาจจนถึงขณะนี้รัฐบาลทหารต้องเผชิญกับการคว่ำบาตรจากนานาชาติ นอกจากนี้ภายในประเทศยังถูกกดดันจากประชาชนจนต้องใช้มาตรการปราบปรามอย่างหนักและใช้กฎหมายเผด็จการมาตรา 44 ความวิตกอย่างหนึ่งคือ การควบคุมเสียงประชาชนที่นิยมพรรคเพื่อไทยไม่ได้ จึงต้องสร้างระบบอันซับซ้อนเพื่อป้องกันพรรคเพื่อไทย และใช้มาตรการทางกฎหมายเล่นงานบุคลากรพรรคเพื่อไทย

ประเทศไทย 4.0 ไม่มีอนาคต เพราะเศรษฐกิจทรุดหนักลงจนขณะนี้ก็ยังไม่เห็นทางออก ดังนั้น ถ้าจะสืบทอดอำนาจ 9-10 ปี ก็ยิ่งเสียหายหนักขึ้น ทางออกที่ไม่มีทางออกคือ รัฐธรรมนูญฉบับ 2560 แต่ถ้ามีการเลือกตั้งก็ยังไม่เห็นทางออก ทั้งจะแก้ไขรัฐธรรมนูญก็แทบเป็นไปไม่ได้เลย การเรียกให้ทหารกลับมาทำรัฐประหารอีกครั้งเพื่อนำไปสู่ทางออกน่าจะเกิดขึ้นในระยะไม่นานนัก

ตอนหนึ่งเสกสรรค์ได้วิจารณ์ปัญญาชนและนักวิชาการฝ่ายประชาธิปไตยว่า ไม่ค่อยมีการเชื่อมโยงกับการเคลื่อนไหวภาคประชาชน ส่วนมากพอใจจะออกความเห็นในเฟซบุ๊ค การแสดงเสรีภาพด้านความคิดเห็นอาจเป็นจุดหมายสูงสุดในตัวเองและความเป็นปัจเจกชน ทำให้สำนึกในองค์รวมหายไป

กรณีนี้เสกสรรค์คงไม่ได้มองถึงกลุ่มนักวิชาการเสื้อแดง กลุ่มนิติราษฎร์ เครือข่ายนักวิชาการเพื่อสิทธิพลเมือง และกลุ่มประชาธิปไตยใหม่ ซึ่งเคลื่อนไหวคัดค้านเผด็จการตลอดเวลา การใช้เฟซบุ๊คก็เพื่อแสดงความเห็นต่อต้านเผด็จการ แต่การคุกคามจากอำนาจรัฐ การถูกดำเนินคดีและถูกเรียกไปปรับทัศนคติก็เพื่อไม่ให้คนกลุ่มนี้เคลื่อนไหว และเสกสรรค์คงไม่ได้พิจารณาถึงนักวิชาการฝ่ายประชาธิปไตยหลายคนที่ต้องหลบหนีไปต่างประเทศ

นี่เป็นความเห็นแลกเปลี่ยนของผู้เขียนครับ


You must be logged in to post a comment Login

Казино левлучший портал для азартных игроков
Игровые автоматызахватывающая игра начинается сейчас
azino777испытай удачу прямо здесь
1win казинооткрой для себя мир азартных игр
Вулкан платинумавтоматы с высокой отдачей ждут тебя
Казино левгде выигрыши становятся реальностью
Игровые автоматыразвлекайся и выигрывай каждый день
азино три топоранаслаждайся адреналином от побед
Казино 1winкаждая игра — шаг к успеху
Вулкан россиятвой шанс на большой выигрыш
Казино левоснова азартного мастерства
Игровые автоматытоповые игры для каждого
Azino777только для настоящих ценителей риска
1win казинокайф от игры начинается здесь
Вулкан 24где каждый день приносит победы
Казино левновые высоты азартных эмоций
Игровые автоматыгде выигрыши реальны
азино три топорасамые горячие игры ждут
Казино 1winвыигрывайте с комфортом
Казино вулкан россияисследуй мир азартных автоматов
Казино левтвой источник азарта и выигрышей
Игровые автоматыискусство выигрыша ждет тебя
azino777почувствуй азарт и драйв
1win казиноидеальный выбор для азартных игр
Вулкан платинумиграй и побеждай с удовольствием
Казино левнаслаждайся азартом без границ
Игровые автоматылучшие призы ждут тебя
азино три топоратвоя игра начинается здесь
Казино 1winновые уровни азарта и удачи
Вулкан россияначни путь к победе прямо сейчас
Coco chat - Rejoignez nouvelles discussions enrichissantes sur Bed and Bamboo
Chatrandom - Discover exciting chats with new people on Bed and Bamboo
Chatrandom - Entdecke spannenUnterhaltungauf Bed and Bamboo
Chatrandom - Ontdek boeienchats op Bed and Bamboo
Coco chat - Partagez des moments uniques sur Hoodrich France
Chatrandom - Connect and chat on Hoodrich France
Chatrandom - Chatte mit der Hoodrich France Community
Chatrandom - Geniet van chats in Hoodrich France gemeenschap
Coco chat - Connectez-vous pour des échanges passionnants sur I’m Famous 51
Chatrandom - Meet and chat on I’m Famous 51
Chatrandom - Führe spannenGespräche auf I’m Famous 51
Chatrandom - Beleef gesprekkop I’m Famous 51
Coco chat - Discutez avec la communauté Quincaillerie Outillage Thollot
Chatrandom - Explore vibrant conversations at Quincaillerie Outillage Thollot
Chatrandom - Tritt spannendChats bei Quincaillerie Outillage Thollot bei
Chatrandom - Ga mee in boeiengesprekkbij Quincaillerie Outillage Thollot
Coco chat - Rejoignez TurboSystem pour discuter
Chatrandom - Engage in exciting chats at TurboSystem
Chatrandom - Genieße spannenChats bei TurboSystem
Chatrandom - Beleef chatplezier bij TurboSystem