วันพฤหัสที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2567

‘Act East’อินเดีย-อาเซียน / โดย กองบรรณาธิการ

On September 30, 2016

คอลัมน์ : รายงาน
ผู้เขียน : กองบรรณาธิการ

อินเดียเดินแผนเพิ่มความสัมพันธ์เชิงรุกแบบรอบด้านกับกลุ่มประเทศอาเซียน ตามนโยบาย ‘Act East’ มาเพียงปีกว่า แต่สามารถวางรากฐานเป็นรูปธรรมได้บางส่วน และมีแนวโน้มที่ความสัมพันธ์จะมั่นคงแนบแน่นขึ้นตามลำดับ

ก่อนนี้อินเดียใช้นโยบาย ‘Look East’ เป็นแนวปฏิบัติสำหรับกระชับความสัมพันธ์กับประเทศที่อยู่ทางตะวันออกของเอเชีย ได้แก่ กลุ่มประเทศอาเซียน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ มองโกเลีย และจีน รวมทั้งประเทศในภูมิภาคแปซิฟิกอย่าง ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ และกลุ่มประเทศหมู่เกาะต่างๆ โดยเริ่มใช้นโยบายนี้ ในสมัยของนายกรัฐมนตรีนาราซิมฮา ราว เมื่อปี 1992

ต่อมานายนเรนทระ โมที นายกรัฐมนตรีอินเดียคนปัจจุบัน เห็นว่าควรเพิ่มมาตรการให้เข้มข้นขึ้น จึงนำนโยบาย ‘Act East’ มาใช้แทน โดยเริ่มเมื่อเดือนพฤศจิกายนปี 2014

อินเดียใช้นโยบายนี้เป็นแผนแม่บท สำหรับสร้างความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดทุกมิติ ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม การเมือง และความมั่นคง กับกลุ่มประเทศที่เอ่ยถึง โดยเน้นกลุ่มประเทศอาเซียน ซึ่งทำสัญญาเป็นพันธมิตรทางยุทธศาสตร์กับอินเดียเมื่อปี 2012

โมที ระบุว่าอาเซียนเป็นพันธมิตรที่สำคัญอย่างยิ่ง ความสัมพันธ์ระหว่างอาเซียนกับอินเดียจะช่วยให้เกิดดุลยภาพและความปรองดองในภูมิภาค

ขณะความร่วมมือทางการเมือง จะช่วยให้มีพลังต่อสู้กับความท้าทายทั้งแบบดั้งเดิมและความท้าทายใหม่ รวมทั้งเป็นกลยุทธ์สำคัญในการหยุดยั้งความรุนแรงและการก่อการร้าย

อีกความก้าวหน้าหนึ่ง ที่ผู้นำอินเดียระบุว่า เป็นแผนช่วยให้ปฏิบัติการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างอาเซียนกับอินเดียเป็นรูปธรรมมากขึ้น

นั่นคือแผนปฏิบัติการ ASEAN-India Plan of Action กำหนดใช้จากปีนี้ถึงปี 2020 โดยอินเดียได้ดำเนินการตามแผนนี้แล้ว 54 เรื่อง จากทั้งหมด 130 เรื่อง

ด้านความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ อยู่ในเกณฑ์ปานกลาง โดยยอดการค้าขายระหว่างกันในปีงบประมาณล่าสุด คือปี 2015-2016 อยู่ที่ 65,040 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (2.28 ล้านล้านบาท) ต่ำกว่าเป้าที่ตั้งไว้ 100,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ สาเหตุสำคัญเกิดจากภาวะเศรษฐกิจชะลอตัวทั่วโลก

แต่นักวิเคราะห์ส่วนหนึ่งมองว่า อินเดียยัง “เร่งเครื่อง” ไม่แรงพอในการทำการค้ากับอาเซียน ทำให้ยอดในปีงบประมาณล่าสุดดังกล่าว ต่ำกว่ายอดการค้าระหว่างจีนกับอาเซียนถึง 6 เท่า จีนจึงรักษาตำแหน่งคู่ค้าอันดับ 1 ของอาเซียนไว้ได้อย่างเหนียวแน่น

อย่างไรก็ตาม นักวิเคราะห์อีกส่วนหนึ่งมองว่า อินเดียเพิ่งเริ่มนโยบาย ‘Act East’ ได้ไม่นาน ทำให้มีบทบาทต่อกลุ่มอาเซียนเป็นรองจีน

แต่ในอนาคต เป็นไปได้ที่อินเดียจะมีบทบาทเด่นในอาเซียนเท่าจีนหรือใกล้เคียงกับจีน


You must be logged in to post a comment Login