วันศุกร์ที่ 29 มีนาคม พ.ศ. 2567

คุณานุประโยชน์ของพิธีฮัจญ์ / โดย บรรจง บินกาซัน

On August 14, 2017

คอลัมน์ : สันติธรรม

ผู้เขียน : บรรจง บินกาซัน

การทำพิธีฮัจญ์ที่เมืองมักก๊ะฮฺเป็นหน้าที่สำคัญทางศาสนา 1 ใน 5 ประการ ที่มุสลิมถูกกำหนดให้ปฏิบัติครั้งหนึ่งในชีวิตถ้ามีสุขภาพร่างกายแข็งแรงสมบูรณ์และมีทรัพย์สินพอที่จะเดินทางไปได้ ขณะนี้ชาวมุสลิมทั่วโลกได้ทยอยเดินทางกันไปบ้างแล้ว และบางส่วนกำลังเตรียมตัวเดินทาง

พิธีฮัจญ์เป็นการชุมนุมมนุษยชาติที่ใหญ่ที่สุดในโลก ปีหนึ่งจะมีมุสลิมจากส่วนต่างๆของโลกประมาณ 2-3 ล้านคนไปรวมตัวกันที่เมืองมักก๊ะฮฺ เพื่อปฏิบัติพิธีกรรมอันเก่าแก่ที่สามารถสืบย้อนไปถึงสมัยของนบีอิบรอฮีมหรืออับราฮัมเมื่อประมาณ 4,000 ปีก่อน

ก๊ะอฺบ๊ะฮฺเป็นอาคารสี่เหลี่ยมที่ผู้ไปทำพิธีฮัจญ์ทุกคนต้องไปเวียนรอบ ถูกสร้างขึ้นมาโดยนบีอิบรอฮีมตามคำบัญชาของพระเจ้า เมื่อสร้างเสร็จแล้วเขาถูกพระเจ้าบัญชาให้เรียกร้องเชิญชวนผู้คนมาสักการะพระองค์ยังสถานที่แห่งนี้ นบีอิบรอฮีมแปลกใจว่าใครจะมายังสถานที่ที่ปราศจากผู้คน แต่พระเจ้าได้บอกเขาว่าเขามีหน้าที่เชิญชวน ส่วนใครจะมาเป็นเรื่องของพระเจ้าที่จะให้ใครมาสักการะพระองค์ยังสถานที่แห่งนี้

หลังสมัยของนบีอิบรอฮีม การทำพิธีฮัจญ์ได้ผิดเพี้ยนไปจากที่นบีอิบรอฮีมได้แสดงไว้ ชาวอาหรับมิได้สักการะพระเจ้า แต่สักการะรูปเคารพที่ถูกนำมาตั้งเรียงรายรอบก๊ะอฺบ๊ะฮฺโดยการเปลือยกายเพื่อแสดงว่าตัวเองสลัดทุกสิ่งทางโลก บางเผ่าผิวปากส่งเสียงร้องประหลาดๆในขณะเวียนรอบก๊ะอฺบ๊ะฮฺ หลังจากนั้นก็จะเชือดสัตว์พลีแก่รูปเคารพของตนและเอาเลือดสัตว์สาดไปบนกำแพงก๊ะอฺบ๊ะฮฺ ส่วนสัตว์ที่ถูกเชือดจะถูกแขวนไว้บนเสาไม้เพื่อให้คนยากคนจนนำเอาไปกิน

การทำพิธีฮัจญ์อย่างผิดเพี้ยนเช่นนี้ดำเนินมาเป็นเวลาหลายพันปี จนกระทั่งนบีมุฮัมมัดได้มาปฏิรูปการทำพิธีฮัจญ์ให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของพระเจ้าเมื่อประมาณ 1,400 กว่าปีก่อน และมุสลิมได้ทำพิธีฮัจญ์ตามแบบอย่างของนบีมุฮัมมัดมาจนถึงปัจจุบัน

แม้จะเป็นพิธีกรรมทางศาสนาซึ่งเป็นเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับพระเจ้า แต่คัมภีร์กุรอานกล่าวว่าพิธีฮัจญ์ถูกจัดให้มีขึ้นเพื่อที่จะเป็นคุณานุประโยชน์ทางโลกวัตถุสำหรับมนุษย์ด้วย

ประโยชน์ที่มนุษย์เห็นได้ชัดๆก็คือ ธุรกิจการเดินทางและสายการบิน เพราะมุสลิมทั่วโลกต้องไปทำพิธีฮัจญ์ทุกปีจนถึงวันสิ้นโลก และยิ่งนับวันผู้ไปทำพิธีฮัจญ์ยิ่งมีจำนวนมากขึ้นเพราะผู้คนมีสถานะทางเศรษฐกิจดี

แม้แต่คนจนก็ใฝ่ฝันที่จะไปทำพิธีฮัจญ์สักครั้งในชีวิต คนเหล่านี้เก็บออมทรัพย์สินตลอดทั้งชีวิตเพื่อที่จะบรรลุถึงความใฝ่ฝันของตน บางครั้งบางคนกลัวว่าตัวเองอาจเสียชีวิตก่อนที่จะได้ไปจึงขายที่นาหรือที่ดินของตนเพื่อไปทำพิธีฮัจญ์โดยเฉพาะ

การขายทรัพย์สินที่ดินหรือที่นาทำให้มุสลิมที่ยากจนต้องสูญเสียปัจจัยทำกิน  ดังนั้น บางประเทศอย่างเช่นมาเลเซียจึงได้ก่อตั้ง “ตาบงฮาญี” ซึ่งเป็นสถาบันออมเงินคล้ายๆกับสหกรณ์ออมทรัพย์สำหรับผู้ที่ต้องการไปทำพิธีฮัจญ์โดยไม่จำเป็นต้องขายทรัพย์สินที่ดินของตน ปัจจุบันตาบงฮาญีเป็นสถาบันการเงินอิสลามที่ใหญ่ที่สุดในมาเลเซีย

การเชือดสัตว์พลีเป็นอีกพิธีกรรมหนึ่งที่ผู้ไปทำพิธีฮัจญ์ต้องปฏิบัติ แม้จะเป็นพิธีกรรมที่รำลึกถึงวีรกรรมแห่งความเสียสละของนบีอิบรอฮีม แต่มันมีผลต่อการพัฒนาสายพันธุ์และการดูแลปศุสัตว์ให้อยู่ในสภาพสมบูรณ์ด้วย เพราะปศุสัตว์ที่จะนำมาเชือด ไม่ว่าจะเป็นแพะ แกะ วัว หรืออูฐ ต้องอยู่ในสภาพที่สมบูรณ์อ้วนพี ไม่มีตำหนิ เช่น ขาพิการ ตาบอด หรือผิวหนังเป็นแผล

ออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ได้รับประโยชน์จากพิธีฮัจญ์โดยตรง เพราะประเทศซาอุดีอาระเบียได้นำเข้าแกะนับหลายแสนตัวมาขายเพื่อให้ผู้ไปทำพิธีฮัจญ์นำไปเชือดพลีในระหว่างพิธีฮัจญ์

ผู้ไปทำพิธีฮัจญ์ต้องใช้จ่ายเงินขั้นต่ำประมาณ 200,000 บาท ผู้ไปทำพิธีฮัจญ์แต่ละปีมีประมาณ 2.5 ล้านคน พิธีฮัจญ์ทำให้เงินสะพัดทั่วโลกจำนวนเท่าใด ท่านผู้อ่านคูณตัวเลขดูเอาเองก็แล้วกัน


You must be logged in to post a comment Login