วันพฤหัสที่ 28 มีนาคม พ.ศ. 2567

เมื่อลูกพูดช้า / โดย อ.พญ.พัฏ โรจน์มหามงคล

On September 26, 2016

คอลัมน์ : พบหมอศิริราช
ผู้เขียน : อ.พญ.พัฏ โรจน์มหามงคล

ปัญหาเรื่องลูกพูดช้าอาจสร้างความกังวลให้กับพ่อแม่หลายท่าน ปัญหานี้รับมือได้ด้วยการเลี้ยงดูลูกอย่างใกล้ชิด ร่วมกับการสังเกตพฤติกรรมของเด็ก

เด็กพูดช้าเกิดจากพัฒนาการของเด็กหลายด้าน ได้แก่ ด้านกล้ามเนื้อ ด้านภาษา ด้านสังคม และการช่วยเหลือตัวเอง สาเหตุที่เด็กพูดช้ามีดังนี้ 1.เด็กมีพัฒนาการทางภาษาล่าช้าอย่างเดียว 2.เด็กมีพัฒนาการโดยรวมล่าช้า รวมถึงพัฒนาการด้านภาษาด้วย 3.ภาวะออทิสติก 4.ปัญหาเรื่องการรับรู้ เช่น เด็กมีปัญหาการได้ยิน และ 5.เด็กที่อยู่ในสภาพแวดล้อมที่ไม่ได้รับการกระตุ้นทางด้านภาษามากเท่าที่ควรก็จะมีผลทางพัฒนาการด้านภาษาของเด็กไปด้วย

พัฒนาการทางภาษาล่าช้า เมื่อเด็กอายุ 15 เดือน แล้วยังไม่สามารถพูดคำที่มีความหมายได้เลย หรืออายุ 18 เดือน ยังพูดคำที่มีความหมายได้ไม่ถึง 3 คำ โดยไม่นับรวมชื่อคนหรือสัตว์เลี้ยงที่คุ้นเคย โดยทั่วไปเมื่ออายุ 2 ขวบแล้ว ยังพูดคำที่มีความหมายไม่ได้เลย หรือพูดได้แค่คำศัพท์คำเดียว หรือสื่อสารกับคนอื่นๆไม่ได้ ก็ถือว่าผิดปรกติแน่นอน แต่ไม่ควรรอจน 2 ขวบ แล้วค่อยมาปรึกษาแพทย์

เพราะฉะนั้นถ้าพ่อแม่สังเกตเห็นพัฒนาการทางภาษาไม่เป็นไปตามปรกติ หรือไม่เหมือนเด็กคนอื่นๆ ควรจะไปขอคำปรึกษากับแพทย์ได้

พัฒนาการทางภาษาแบ่งออกได้เป็น 2 ทางคือ การพูด และการรับฟัง ซึ่งจะต้องมีพัฒนาการควบคู่กันไป ดังนั้น การที่พ่อแม่จะดูว่าเด็กปรกติหรือไม่ นอกจากสังเกตการพูดสื่อสารของเด็กแล้ว ยังสามารถดูจากความเข้าใจคำศัพท์ของเด็ก เช่น เด็กสามารถทำตามคำสั่งได้หรือไม่ เด็กมีความสนใจหรือไม่ เรียกชื่อแล้วเด็กหันมารับทราบหรือตอบรับหรือไม่

เมื่อสงสัยว่าลูกพูดช้า พ่อแม่ควรพาลูกไปพบกุมารแพทย์ทันที โดยกุมารแพทย์จะสอบถามข้อมูล ตรวจร่างกาย ประเมินพัฒนาการอย่างละเอียดเพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุ และรักษาไปตามสาเหตุ รวมทั้งแนะนำวิธีการกระตุ้นพัฒนาการที่พ่อแม่จะสามารถทำได้เองที่บ้าน ร่วมกับส่งต่อผู้เชี่ยวชาญเพื่อกระตุ้นพัฒนาการลูกต่อไป

ในการกระตุ้นพัฒนาการทางภาษาให้กับลูก พ่อแม่มีความสำคัญอย่างมาก โดยเฉพาะการออกเสียงให้ชัดเจน เพื่อเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับลูก หากลูกยังพูดไม่เป็นคำ พ่อแม่สามารถพูดกับลูกในสิ่งที่ลูกสนใจในชีวิตประจำวัน เช่น ถ้าลูกอยากจะกินนมแล้วชี้ไปที่นม พ่อแม่ควรพูดคำว่า “นม” ก่อนส่งให้เขา นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมส่งเสริมพัฒนาการทางภาษา เช่น การอ่านนิทานและการร้องเพลงกับลูก

บุคคลที่สำคัญที่สุดในการส่งเสริมพัฒนาการทางภาษาของเด็กก็คือ พ่อแม่ และบุคคลที่ใกล้ชิดกับเด็ก เช่น คนในครอบครัว คุณครู และเพื่อนที่โรงเรียน การเลี้ยงดูอย่างใกล้ชิดร่วมไปกับการสังเกตพฤติกรรมของเด็กเป็นเรื่องที่ไม่ควรละเลย เพราะหากเด็กได้รับการฝึกฝนอย่างถูกต้องจะช่วยเรื่องการพูดได้ดี

การดูสื่อจอภาพซึ่งเป็นการสื่อสารทางเดียวโดยไม่มีปฏิสัมพันธ์กันไม่สามารถช่วยเรื่องพัฒนาการทางด้านภาษาของเด็ก ดังนั้น พ่อแม่จึงควรหลีกเลี่ยงไม่ให้เด็กดูสื่อจอภาพ หรือพยายามอย่าให้ดูเกินวันละ 2 ชั่วโมง และไม่ควรปล่อยให้เด็กดูสื่อจอภาพเพียงลำพัง


You must be logged in to post a comment Login